Geri dönüşüm, toplama, kırma, parçalama, öğütme ve ayrıştırma gibi bir dizi faaliyetten oluşan bir süreçtir. Elde edilen son ürünler yeni ürünlerin üretiminde kullanılırlar. Geri dönüşümün faydaları aşağıdaki şekilde özetlenebilir;
1- Çevrenin Korunmasına Yardımcı Olur;
Geri dönüşüm atık yakma tesislerinde ya da düzenli atık depolama sahalarında biriken atık miktarlarını ciddi oranda düşürür.
Dünyanın birçok noktasında inşa edilmiş düzenli depolama alanları, çürüyen katı atıklardan çıkan toksik kimyasalların sızarak su sistemlerine ulaşması durumu gözetilerek dizayn edilmiştir. Fakat bu nereye kadar bu şekilde sürecek? Dünyanın birçok noktasında su kaynaklarının kirlenmesine neden olan tehlikeli kimyasallar kontaminasyonu ile ilgili bir çok örnek vardır.
Katı atıkların yakılması elektrik ihtiyacı için verimli olabilir fakat artan karbondioksit ve diğer sera gazları için ek bir maliyet doğar. Bu yüzden yakmadan önce yapılabilecek geri dönüşüm oranının mümkün olduğunca arttırılması gerekmektedir.
2- Sınırlı Kaynakların Korunmasına Yardımcı Olur;
Bu faydanın doğru bir perspektifte incelenebilmesi için aşağıdaki örneğe göz atalım;
1 ton çeliğin geri dönüştürülmesi ile yaklaşık 1,2 ton demir cevherine, 800 kg'lık kömürün yanması ile elde edilebilecek enerjiye ve yine yaklaşık 70 kg kireç taşına (kalkere) duyulacak ihtiyaç ortadan kalkar.
Her çeşit kağıdın geri dönüşümü sayesinde fazladan milyonlarca ağacın kesilmesi önlenebilmektedir.
Değerli metal (altın, gümüş, tantal, titanyum, rodyum vb.), metal (bakır, alüminyum, nikel vb.), yağ (bitkisel yağlar, endüstriyel yağlar) vb. kaynaklar sonlu kaynaklardır ve er ya da geç tükenecektirler.
Cep telefonu ve bilgisayar üreticileri sürekli olarak hammadde gereksinimlerini rapor etmektedirler, birçoğu bozulan ya da modası geçen ürünlerini kendi çabaları ile geri toplama hizmeti sunmaya başlamıştır.
3- Enerji Verimliliğini Arttırır;
Geri dönüşüm yeni cevher olarak işlenerek elde edilecek hammaddenin üretimindeki enerji tüketim miktarını ve enerji maliyetini ciddi oranda düşürür. Maden ocaklarının işletilmesi, cevherin çıkarılması, çıkan cevherin ayrıştırılması ve şekillendirilmesi, taşınması vb. bir dizi işlemin yapılmasına gerek duyulmaz.
4- Güçlü Bir Ekonominin Kurulmasına Yardımcı Olur;
Maliyetlerin azaltılması, enerji verimliliği, kaynakların korunması ve mesleki gelişim vb. ülkelerin güçlü bir ekonomiye ulaşmasında ciddi fayda sağlayacak parametrelerdir.
Genel itibari ile ekonomik krizin baş gösterdiği dönemlerde geri dönüştürülebilir ürünler her ne kadar dip fiyatlar görse de, kriz öncesi döneme geçiş, diğer sektörlere göre çok daha hızlı olur. Ekonomik krizlerden en az etkilenen sektörlerden biri de geri dönüşüm sektörüdür, bunu sağlayan en önemli faktör ise hammaddeye çok daha ekonomik yollardan ulaşılmasıdır.
Geri dönüşüm konusundaki uzmanlık daha ileri teknolojilerin de kullanılmaya başlamasıyla zamanla daha da artmaktadır. Kamu kurumları doğrudan ya da kullandıkları taşeronlar vasıtasıyla depolamadan ve atık toplamadan sağladığı enerji tasarrufundan yüksek oranlarda faydalanmaktadır.
5- Bir Meslek Oluşturur;
Geri dönüşüm, depolama veya atık yakma işleminden daha geniş kapsamlı iş imkanı oluşturur. Yüksek işsizlik oranının olduğu ve piyasalarda durgunlukların yaşandığı bir dönemde böylesine bir fayda göz ardı edilemez boyuttadır.
6- Vasıfsız nitelikteki kişilere vasıf katar;
İş eğitimi alan vasıfsız işçiler meslek sahibi edindirilerek topluma kazandırılır, bu durum suç oranının azalmasına da katkıda bulunabilir. Okuma yazma bilmeyen kişilerin dahi mesleki eğitimlerinden ve iş uygulamalarının ardından uzmanlık derecesinde bir yetiye sahip olması sağlanabilinir.
7- Toplumsal Bir Yapı Kurar;
İnsanların bir araya gelmesindeki ve topluluklar oluşturmasındaki asıl neden, sorun ve bu sorunlara karşı alınacak önlemlerdir. Geri dönüşüm de bundan farklı değildir. Farklı şehir veya farklı ülkeden, farklı kültüre, farklı eğitime, farklı yaş grubuna, farklı cinsiyete, farklı siyasi ve hayat görüşüne sahip insanlar bir araya gelerek çevre ve canlıların geleceği için aynı amaç doğrultusunda hareket etmektedirler.
8- İyi Bir Gelir Kapısıdır;
Geri dönüşüm hizmeti verilirken altyapı ve yatırım maliyetleri oldukça yüksek olmasına karşın, doğru uygulamalarla atık malzemelerin (kauçuk, kağıt, plastik, cam, metal, elektrikli ve elektronik eşyalar, akümülatör, pil vb.) toplanması, taşınması, ayrıştırılması, tür ve kalite sınıflandırması yapılmasının ardından uygun geri kazanım tesislerine iletilmesi ile uzun vadede iyi bir kazanç elde etmek mümkündür.
Tesise getirilerek geri kazanımı yapılan tehlikeli nitelikteki atıklar, Atık Yönetiminin Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelik EK-IV'üne göre Madde 4.1.2'de listelenmiştir. Tesise gelen tehlikeli atıklar için uygulanan geri kazanım yöntemi kodları, aynı yönetmeliğin EK-II B'sine göre şu şekildedir:
R12: Atıkların R1 ila R11 arasındaki işlemlerden herhangi birine tabi tutulmak üzere değişimi Tesise gelen bu gruptaki tehlikeli atıklar genel olarak şu şekildedir:
Sanayide talaşlı imalat sonucu oluşan yağlı metal talaşları Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelik ve Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği’nde 12 01 20 kodu ile kontamine metaller ise 17 04 09 kodu ile tanımlanmıştır.
Tesisimizde bu tür yağlı metal talaşları kimyasallar bulunan sıcak su havuzlarında yıkayıp yağlarından arındırdıktan sonra yüksek basınçlı talaş presleme makinesinde presleyerek briket haline getiriyoruz. Oluşan briketin yoğunluğu 5,5 g/cm3 çıkarken içerdiği tehlikeli yağ seviyesi %1, ‘in altına düşmektedir. Kontamine metallerde de aynı yıkama işlemi gerçekleştirilmektedir. Bu şekilde oluşan briketlenmiş talaş ve metaller demir çelik fabrikaları ve dökümhanelerde eritilerek ülke ekonomisine ve çevreye tekrar kazandırılmaktadır.
Sanayi kimyasallarını taşımak ve depolamak için kullanılan ambalaj malzemelerine ait atıklar Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelik ve Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği’nde 15 01 10 kodu ile tanımlanmıştır.
Tesisimizde bu kategorideki atıklar için özel çözümler ürettik ve sürekli geliştiriyoruz. Tehlikeli maddelerle kontamine olmuş ambalaj atıklarından olan varil ve plastik bidonları çeşitli temizleme ve düzeltme işlemlerinden geçirerek ülke ekonomisine tekrar kazandırıyoruz.
Tenekeleri ise parçalama makinesinden geçirip çeşitli kimyasalla yıkadıktan sonra üzerindeki tehlikeli maddelerden arındırıyoruz. Ürettiğiniz atıklar ile ilgili sorumluluğunuzu lisanslı çözümlerimizle gönül rahatlığıyla üstleniyoruz.
IBC(intermediate bulk container), genel olarak 1 m3 hacimde sıvı alabilen, PE gövdeli, metal kafes içinde desteklenen endüstriyel ambalaj malzemeleridir. Tanker Temizleri Tesisleri Tebliği'nde, bu yönetmelik kapsamında değerlendirilmişlerdir. Bu tebliğ hükümlerine uygun olarak tasarlanmış olan MGD Marmara Geri Dönüşüm tesisinde işleme yapılmaktadır. IBC temizleme işlemi için R 12 kodunu kullanabiliriz.
IBC'lerin taşınması sırasında, Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği hükümleri dikkate alınır. IBC'ler piyasada kimyasal taşımak için kullanılmaktadır. Atık, bu kimyasalları kullananlardan alınmaktadır. Temizlenmiş IBC kullanıcıları, daha ziyade kimya sektörü olmak üzere, kimyasal depolamak üzere diğer sanayiciler ve inşaatçılar da talep etmektedir.
Ekonomik ömrü dolmuş veya üretim sonucu ortaya çıkan yağlı hurda kablolar ve Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelik ve Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği’nde 17 04 10 kodu ile tanımlanmış yağ katran ve diğer tehlikeli maddeler içeren kabloların geri dönüşümü de yapılmaktadır.
Tesisimizde tehlikeli maddeler içeren kablolar kablo yıkama makinesinde çeşitli kimyasallarla yıkanarak yağ ve katrandan arındırıyoruz. Daha sonra hurda kablolar kesme, soyma ve kırma işlemlerinden geçirerek bakır ve pvc hammaddesine ayrıştırıyoruz. Bu hammaddeler kendi sektörlerinde tekrar değerlendirilerek ülke ekonomisine ve çevreye tekrar kazandırılmaktadır.
Günümüzde bilgi ve teknoloji çağının en önemli sorunlarından biri teknolojik atıklardır. Artan nüfus ve ihtiyaçlara paralel olarak hızla gelişen endüstri ve teknoloji kullandığımız elektronik ve elektrikli olarak adlandırdığımız e-atık hacmini her geçen gün daha da arttırmaktadır.
Kullanıcısı tarafından kullanım ömrünü tamamlayan cihaz ve aletlerin başlıcaları şunlardır: TV, bilgisayar, yazıcı, telefon, faks, fotokopi makinaları, ekranlar, DVD, VCR, entegre devreler, yarı iletkenler, baskılı devreler, algılayıcılar, kablolar vs... Yapılan araştırmalara göre Türkiye’de yıllık 535.000 ton e-atık ortaya çıkmakta ve bu miktarın sadece 10.000 - 25.000 tonu (%2,5) geri dönüşüm firmaları tarafından toplanabilmekte ve sağlıklı geri dönüşüme tabi tutulmaktadır.
Geri kalan e-atıklar hurdacılar tarafından alınarak çeşitli şekillerde bertaraf edilmekte veya diğer hurdalarla beraber yitip giderken ve ihtiva olan değerli metaller ve iletkenler açısından da önemli bir değer kaybı yaşanmaktadır.
Bu atıklar bünyelerinde bulundurdukları klorlu solventler, bromlu alev geciktiriciler, PVC, ağır metaller, plastik ve gazlar, kurşun, civa ve kadmiyum gibi toksik maddeler sebebiyle çevre ve insan sağlığı açısından oldukça zararlıdır. Örneğin CRT tüpü içeren bir PC ekranının, ağırlığının yaklaşık %4-6'sı kadar kurşun barındırdığı bilinmektedir. İnsan sağlığına olan etkileri ve içerdiği değerli madenlerin geri dönüşüm yolu ile tekrar kullanıma sunulması, e-atıkların ve ihtiva edilen değerli metallerin geri dönüşümünün sürdürülebilir bir çevre sağlığı için önemini vurgulamaktadır. Dolayısıyla bu atıkların muhakkak profesyonel kadrolarca toplanarak öncelikle ayrıştırılması ve sonrasında geri dönüşümünün sağlanması Dünyamız ve yaşanılabilir bir çevre adına çok önemli bir süreçtir.
E-atıkların toplanması ve geri dönüşüm sürecine tabi tutulması için bu konuda öncelikle eğitim ve farkındalık, çevre bilinci ve teknik yeterlilik gerekmektedir. Yatırımı tamamlanmış, yıllık 10.000 ton e-atık entegre işleme kapasitesine sahip tesisi ile neredeyse el değmeden ve mümkün olan en yüksek geri kazanım oranına ulaşmayı başaran Erdoğdular; deneyimli ve uzman kadrosu, yenilikçi ve dinamik yapısı ile faaliyet alanını her geçen gün genişletmektedir.
Türkiye’de 22.05.2012 tarihinde yayınlanan 28300 sayılı Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyaların Kontrolü Yönetmeliği (AEEE) ile e-atık konusundaki esaslar belirlenmiş, elektrikli eşyalardaki bazı zararlı maddelerin kullanımı sınırlandırılmış ve düzenlenmiş durumdadır. Bu tür atıkların toplanması, ayrıştırılması, yeniden kullanımı gibi işlemleri gerçekleştiren T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'ndan Faaliyet Belgesi almış firmalar e-atıkların geri dönüşümü konularında faaliyette bulunmaktadır. Faaliyet Belgesi alan bu firmalar, söz konusu faaliyetlerini detaylı olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'na aylık olarak bildirirler.
Söz konusu yönetmeliğin uygulanacağı ve yürürlüğe gireceği yakın geleceğe hazırlanan ve faaliyet konusu “çevre bilinci” ile iç içe geçmiş olan Erdoğdular, kalite politikaları ve kendisine tahsis esilmiş Faaliyet Belgesi kapsamında faaliyet göstermektedir.
Adı geçen “Belge” ye uygun olarak, Erdoğdular tesislerinde değerlendirilen atıklar şunlardır:
Erdoğdular e-atık toplama konusunda e-atık üreticisi konumunda olan yurt çapındaki tüm firmalar ve belediyelere ulaşmak isteği içindedir.
Erdoğdular için geri dönüşüm; e-atıkların toplama ve ayrıştırmasıyla başlar ve geri dönüşüm işleminden çıkan değerli metallerin ve hammaddelerin raporlanması ile sonuçlanır. Geri dönüşüm döngüsünde temelde malzemeler toplanır, uygun araçlar ve yetkili şoförler ile tesislere taşınır, ön ayrıştırmadan geçerek ilgili sınıflara ayrılır, atıklar prosesten geçtikten sonra ortaya çıkan malzemeler tekrar sınıflarına göre ayrılarak ilgili kuruluşa gönderilmek sureti ile hammadde haline gelir ve ekonomiye geri dönüşümü sağlanır.
Aşamalardan bahsetmek gerekirse;
Tüm imha prosesi güvenlik kameraları tarafından kayıt altına alınmakta ve istendiğinde müşteriler tarafından internet üzerinden izlenmektedir.
Firmamız Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın “Bazı Tehlikesiz Atıkların Geri Kazanımı Tebliği” çerçevesinde vermiş olduğu Hurda Metal İşleme Lisansıyla hurdaların geri dönüşümünü sağlamaktadır.
Tesiste tüm Türkiye'den gelen hurda metal nitelikli atıklar işlenir. Tesise getirilip
işlenen bu atıklar, Atık Yönetiminin Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelik EK-IV'üne göre
madde 4.1.1'de listelenmiştir. Tesise gelen Hurda Metal için uygulanan geri kazanım yöntemi
kodları, aynı yönetmeliğin EK-II B'sine göre şu şekildedir:
R4: Metallerin ve metal bileşiklerinin ıslahı/geri dönüşümü,
Tesise hurda metal nitelikli atıklar şu yollar ile gelmektedir:
